INAUTERIAK 2014

 Buah, buah! Ah, zein pena...bukatu dira hainbeste gustatzen zaizkigun jaiak, inauteriak . Bi asteburu zoragarri handik-hortik-hemendik, inork ezagutuko ez gaituen mozorroa soinean dela, gaiztakerietan, barreka ala kendu ezineko gaineko lotsa alde batera utzita.Erre dituzte Sardina, Mozoilooker, Ziripot eta beste...

Baina ezetz jakin zeintzuk diren munduko inauteririk famatuenak? EZ? Horregatik, gure bi kazetari trebek Venezia eta Brasilgo inauteriei buruzko zenbait datu xume ekarri dizkigute:

Veneziako inauteriak mundu osoan ezagunak dira. Oso jatorri zaharra dute. Lehenengo aztarnak 1094 urtean topatu ziren. Maskara eta mozorroei esker gizartean zeuden klaseen arteko banaketa desagertu egiten zen.  Agintariei eta aristokraziari burla egiteko baimena zuten, inork ez baitzekien nor zen nor. Herri-festatzat duen lehenengo dokumentu ofiziala 1296ko ediktu bat da. Bertan Errepublikaren Senatuak garizumen bezpera jai-eguna zela adierazten zuen.

Garai hartan, eta ondorengo mende askotan, inauteriak sei aste irauten zuen, abenduaren 26 tik hausterre-egunera arte; batzuetan,ostera, ospakizunak urriaren lehenengo egunean hasten ziren.

Maskara eta jantzien bidez nork bere identitatea ezkutuan gorde zezakeen, eta horrela norberaren gizarte-maila, sexua edota erlijioa kontuan hartzerik ez zegoen; bakoitzak nahi zuen bezala joka zezakeen, jantzi eta itxura berriaren arabera. Horregatik beste “pertsonaia” batekin topo egitean, Buongiorno signora maschera (Egunon maskara andrea) besterik ez zen esaten. Alaitasuna eta parte hartzea ziren Veneziako inauteriaren benetako asmoak.

Bestetik, Brasilgo inauteriak ditugu, Hegoaldeko hemisferioko beroaren eraginez, gorputzak mugimendu izu eta ikaragarrian hiru egunez dantzatzen ematen duten garaia. Horretarako, Sanbodromo izeneko erarikin ezaguna darabilte brasildarrek, gehiago esango nuke Rio Janeirokoek, cariocek. Iparraldeko mozorratzeko ohitura berbera izan arren, hango jantzi eta apaingarriak dotorezia eta disdiraz beterikoak dira. Izan ere, brasildarrak urte osoa ematen dute jantziak, ospakizuna eta gainerako ekintzak prestatzen; baita haien gorputza segail eta lirainak ontzen ere. 

Bada, gero! Hiru egunetan dantzatzeari utzi gabe! Ez dakit enbor gisako gorputza dugun euskaldunok (gure famak hala dio) hainbeste iraungo genukeenik; ezta Bilbokoak izanik ere!!!!

Edozelan ere, gure ikasleak jairako gogoa dutela ondotxo erakutsi digute ostiral gizenean ekarri zituzten mozorroei begiratuz gero, zein zein baino originalagoa. Ofizio eta lanbide gehienen ereduak izan ditugu: kabareterak, motorzaleak, lehoiak, panterak, kolegio pribatuko uniformedunak, musikariak, gerrilariak..., hemen utziko dizuegu begirada bota diezaiozuen argazkiekin egin dugun bideotxoa, ea zein mozorro gustatu zaizuen gehien.